Những điểm mới của Nghị định số 115/2020/NĐ-CP
Ngày 25/09/2020 Chính phủ ban hành Nghị định số 115/2020/NĐ-CP quy định về tuyển dụng, sử dụng và quản lý viên chức. Nghị định này có hiệu lực thi hành từ ngày 29/9/2020 và bãi bỏ Nghị định số 29/2012/NĐ-CP ngày 12 tháng 4 năm 2012 của Chính phủ về tuyển dụng, sử dụng và quản lý viên chức; bãi bỏ Điều 2 Nghị định số 161/2018/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 29/2012/NĐ-CP. Nghị định số 115/2020/NĐ-CP ban hành đã hoàn thiện các quy định về tuyển dụng, sử dụng và quản lý viên chức ở các văn bản pháp luật khác, giúp người đứng đầu cơ quan, đơn vị quản lý viên chức dễ dàng hơn cũng như tạo điều kiện thuận lợi cho viên chức nắm rõ các quy định nhằm bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mình. Nghị định số 115/2020/NĐ-CP có một số điểm mới đáng lưu ý như sau:
Sửa đổi tiêu chí phân loại viên chức theo 02 tiêu chí mới là: Theo chức trách, nhiệm vụ và theo trình độ đào tạo (viên chức giữ chức danh nghề nghiệp có yêu cầu trình độ đào tạo tiến sĩ, thạc sĩ, đại học, cao đẳng, trung cấp). Cũng theo Nghị định số 115/2020NĐ-CP hạng chức danh nghề nghiệp là cấp độ thể hiện trình độ, năng lực chuyên môn, nghiệp vụ của viên chức trong từng lĩnh vực nghề nghiệp do đó tại Điều 28 Nghị định số 115/2020/NĐ-CP, căn cứ vào mức độ phức tạp công việc của chức danh nghề nghiệp trong cùng một lĩnh vực sự nghiệp Chính phủ quy định viên chức được xếp thành 05 hạng thay vì 04 hạng như trước đây.
Về thi tuyển, xét tuyển viên chức, Nghị định số 115/2020/NĐ-CP cũng có những quy định mới như sau: quy định rõ hơn về điều kiện đăng ký dự tuyển viên chức trong đó đáng lưu ý bổ sung quy định người đăng ký dự tuyển vào vị trí việc làm trong các đơn vị sự nghiệp công lập thuộc lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật, thể dục, thể thao có thể thấp hơn 18 tuổi nhưng phải đủ 15 tuổi trở lên và được sự đồng ý bằng văn bản của người đại diện theo pháp luật. Đối tượng ưu tiên trong thi tuyển hoặc xét tuyển quy định trong Nghị định số 115/2020/NĐ-CP về cơ bản kế thừa quy định của Nghị định số 161/2018/NĐ-CP, tuy nhiên đã bỏ quy định cộng điểm ưu điên đối với đối tượng là đội viên trí thức trẻ tình nguyện tham gia phát triển nông thôn, miền núi từ đủ 24 tháng trở lên đã hoàn thành nhiệm vụ: được cộng 2,5 điểm vào kết quả điểm thi tại vòng 2. Về hình thức, nội dung và thời gian thi tuyển, xét tuyển, Nghị định số 115/2020/NĐ-CP quy định thời gian thi phỏng vấn là 30 phút (trước khi thi phỏng vấn, thí sinh dự thi có không quá 15 phút chuẩn bị); bổ sung hình thức xét tuyển thi viết, bên cạnh việc thi phỏng vấn, thực hành như Nghị định số 161/2018/NĐ-CP. Tại Điều 13 Nghị định số 115/2020/NĐ-CP bổ sung thêm trường hợp người đứng đầu cơ quan, đơn vị có thẩm quyền tuyển dụng được xem xét tiếp nhận vào viên chức người đang làm việc trong các tổ chức chính trị - xã hội nghề nghiệp, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp.
Tại Điều 20 Nghị định số 115/2020/NĐ-CP hướng dẫn chi tiết các nội dung liên quan đến hợp đồng làm việc của viên chức được tuyển dụng trước ngày 01/7/2020 nhưng đang thực hiện hợp đồng làm việc xác định thời hạn.
Quy định về viên chức tập sự cũng có những điểm mới như sau: nghỉ ốm đau dưới 14 ngày vẫn tính vào thời gian tập sự quy định tại khoản 2 Điều 21 Nghị định số 115/2020/NĐ-CP; trường hợp viên chức tập sự được hưởng 100% lương, phụ cấp quy định tại khoản 1 Điều 23 Nghị định số 115/2020/NĐ-CP; quy định mới về việc không tuyển dụng viên chức tập sự trước đây, người tập sự bị chấm dứt hợp đồng làm việc khi không đạt yêu cầu sau thời gian tập sự hoặc bị xử lý kỷ luật từ hình thức cảnh cáo trở lên. Điều 25 Nghị định số 115/2020/NĐ-CP, người tập sự bị chấm dứt hợp đồng làm việc và hủy bỏ quyết định tuyển dụng có hành vi vi phạm đến mức phải xem xét xử lý kỷ luật theo quy định của pháp luật. Quy định này đồng nghĩa với việc, viên chức tập sự chỉ cần có hành vi vi phạm đến mức kỷ luật đã có thể bị chấm dứt hợp đồng làm việc mà không cần phải đến mức bị kỷ luật từ cảnh cáo trở lên như quy định cũ.
Không nâng bậc lương khi chuyển chức danh nghề nghiệp. Đây là khẳng định nêu tại khoản 4 Điều 30 Nghị định số 115/2020/NĐ-CP. Trước đây, Nghị định số 29/2012/NĐ-CP quy định việc xét chuyển chức danh nghề nghiệp được đặt ra khi chuyển từ chức danh nghề nghiệp này sang chức danh nghề nghiệp khác cùng hạng. Nội dung này được hướng dẫn cụ thể tại Điều 6 Thông tư 12/2012/TT-BNV sửa đổi, bổ sung bởi khoản 1 Điều 2 Thông tư số 03/2019/TT-BNV: Khi viên chức xét chuyển sang chức danh nghề nghiệp khác cùng hạng không kết hợp nâng bậc lương. Đây cũng là quy định tại khoản 4 Điều 30 Nghị định số 115/2020/NĐ-CP. Ngoài ra, Chính phủ không giới hạn ở việc chuyển sang chức danh nghề nghiệp khác cùng hạng như quy định hiện nay.
Điều kiện mới về đăng ký thăng hạng chức danh nghề nghiệp, Nghị định số 29/2012/NĐ-CP trước đây không quy định điều kiện chung để viên chức được xét hoặc thi thăng hạng mà những điều kiện này được nêu cụ thể tại các văn bản chuyên ngành quy định riêng cho từng đối tượng viên chức khác nhau. Hiện Nghị định số 115/2020/NĐ-CP tại Điều 32 quy định viên chức được đăng ký dự thi hoặc xét thăng hạng lên chức danh nghề nghiệp cao hơn liền kề khi có đủ các tiêu chuẩn, điều kiện. Như vậy, việc quy định một “tiêu chuẩn khung” để viên chức đăng ký thi hoặc xét thăng hạng tạo điều kiện cho viên chức đồng thời cũng giúp các cấp có thẩm quyền dễ dàng quản lý, sử dụng viên chức hơn.
Chi tiết Nghị định số 115/2020/NĐ-CP xem tại đây. nghi_dinh_so_115.pdf